Ενημερωτικό για την παράσταση στο ΚΑΣ σχετικά με την τοποθέτηση πινακίδων στην Ακρόπολη, την Αρχαία Αγορά και το Λόφο Φιλοπάππου

                                                                           

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ
Ερμού 136, 10553 Αθήνα. Τηλ-Fax.: 2103252214, E-mail:archaeol@otenet.gr, www.sea.org.gr

 
Αθήνα,   30/6/2021
Αρ. Πρωτ.: 158
 
ΠΡΟΣ: 
 Τα μέλη του ΣΕΑ
 
Η τοποθέτηση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων στη συνεδρίαση του ΚΑΣ για την τοποθέτηση πινακίδων στην Ακρόπολη, την Αρχαία Αγορά και το Λόφο Φιλοπάππου
 
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων παρέστη στη συνεδρίαση του ΚΑΣ της 29/6/2021 για το θέμα «Έγκριση ή μη τοποθέτησης ενημερωτικών πινακίδων στην Ακρόπολη και στις Κλιτύες, στο ναό του Ηφαίστου και στο μνημείο του Φιλοπάππου». Τονίσαμε τη σημασία που έχει το να μην τοποθετηθούν πινακίδων με ονόματα χορηγών εντός των αρχαιολογικών χώρων, και μάλιστα πλάι σε μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, όταν ακόμη και η πινακίδα της UNESCO βρίσκεται εκτός της περίφραξης της Ακρόπολης. Από τις περιοχές που αναφέρονταν στην Σύμβαση Δωρεάς, όπως δημοσιοποιήθηκε, για την τοποθέτηση πινακίδων (πύλη Beule, βάση ανελκυστήρα στον Περίπατο, απόληξη ανελκυστήρα πλησίον του Ερεχθείου) ο Πρόεδρος του ΚΑΣ ΓΓ Πολιτισμού Γ. Διδασκάλου ενημέρωσε τον ΣΕΑ ότι δεν προβλέπεται στη σχετική Μελέτη η τοποθέτηση πινακίδας στην πύλη Beule, όμως δεν ήταν σαφής για τις υπόλοιπες θέσης τοποθέτησης των πινακίδων.
 
Θέσαμε επίσης το θέμα του περιεχόμενου των πινακίδων, καθώς στις πινακίδες που το ΥΠΠΟΑ έδωσε στη δημοσιότητα αναγράφονταν ότι τα έργα στην Ακρόπολη έγιναν με «συνεργασία» του ΥΠΠΟΑ και του Ιδρύματος Ωνάση, κάτι που αντίκειται στο Σύνταγμα, τον Αρχαιολογικό Νόμο και τον Οργανισμό του ΥΠΠΟΑ. Τονίσαμε ότι σε κάθε είδους συνεργασία με τρίτους φορείς (λχ Προγραμματικές Συμβάσεις με ΟΤΑ, χορηγίες) είναι πάντοτε ξεκάθαρο ότι τα έργα επί μνημείων πραγματοποιούνται με αυτεπιστασία από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και η διαχείριση των μνημείων ανήκει κατ’ αρμοδιότητα στο ΥΠΠΟΑ. Δεν είναι δυνατόν ένα ιδιωτικό Ίδρυμα να παρουσιάζεται ως «συνεργάτης» του ΥΠΠΟΑ σε έργα πάνω στον κορυφαίο μνημείο της χώρας.
 
Επιπλέον, διαμαρτυρηθήκαμε γιατί το ζήτημα της πινακίδας που θα μνημονεύει τους αγωνιστές Γλέζο και Σάντα εντάσσεται στο ίδιο θέμα με τις πινακίδες μιας ιδιωτικής χορηγίας και μάλιστα υπό τον παραπλανητικό τίτλο «ενημερωτικές πινακίδες». Ξεκαθαρίσαμε ότι η απόδοση τιμών από την ελληνική πολιτεία στους δύο αγωνιστές οφείλει να συζητηθεί ως χωριστό θέμα, σε συνεργασία με την οικογένεια Γλέζου, την οικογένεια Σάντα και το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας στην Ελλάδα, που έχει αιτηθεί από το 2008 να τοποθετηθεί αγγλόφωνη τιμητική πλακέτα, πλάι στην ελληνόφωνη που τοποθετήθηκε το 1982, στον πύργο Belvedere. Επιπλέον, η απόδοση τιμών στο ιστορικό γεγονός οφείλει να περιλαμβάνει και άλλες μορφές, όπως τη διοργάνωση έκθεσης για την υποστολή της σημαίας το 1941 στην Ακρόπολη, σε αίθουσα του Παλαιού Μουσείου Ακρόπολης. Τέλος, τονίσαμε ότι πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι η απόδοση τιμών τους αγωνιστές γίνεται με πρωτοβουλία και δαπάνες της ελληνικής πολιτείας.
Ο ΓΓ Πολιτισμού Γ. Διδασκάλου απάντησε ότι η ενιαιότητα του θέματος είχε να κάνει με τον σχεδιασμό, τα υλικά και τη μορφή των πινακίδων και όχι με την χρηματοδότησή τους. Δεσμεύτηκε επίσης ότι το ΥΠΠΟΑ είναι διατεθειμένο να συζητήσει την διοργάνωση έκθεσης για την αντικατοχική ηρωική πράξη του 1941 σε αίθουσα του παλαιού Μουσείου της Ακρόπολης, προσβάσιμη σε όλους τους επισκέπτες.
 
Ακολουθεί η πλήρης τοποθέτησης της Δ. Κουτσούμπα, Προέδρου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων κατά την παράσταση του ΣΕΑ στο ΚΑΣ:
 
Υπό τον κρυπτικό τίτλο «Έγκριση ή μη τοποθέτησης ενημερωτικών πινακίδων στην Ακρόπολη και στις Κλιτύες, στο ναό του Ηφαίστου και στο μνημείο του Φιλοπάππου», συζητείται σήμερα στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο η εφαρμογή της Σύμβασης Δωρεάς του Ιδρύματος Ωνάση, ως προς την τοποθέτηση πινακίδων για τη χρηματοδότηση των τσιμεντένιων διαστρώσεων, του ανελκυστήρα ΑμεΑ και του φωτισμού στους συγκεκριμένους αρχαιολογικούς χώρους από το Ίδρυμα Ωνάση. Μαζί με τις πινακίδες του χορηγού, ως ενιαίο θέμα, προτείνεται επίσης η κατασκευή και τοποθέτηση μίας ακόμα πινακίδας προς τιμήν των Μ. Γλέζου και Α. Σάντα στην Βόρεια Κλιτύ της Ακρόπολης.
 
Να επισημάνουμε ότι δε μας έχει δοθεί η Μελέτη, άρα όσα αναφέρουμε παρακάτω στηρίζονται στα Δελτία Τύπου του ΥΠΠΟΑ, στη Σύμβαση Δωρεάς όπως δημοσιοποιήθηκε και στις ομιλίες της Υπουργού Πολιτισμού στη Βουλή.
 
Στις 6/4/2021, μόλις δημοσιοποιήθηκε η αμφίβολης ισχύος Σύμβαση Δωρεάς του Ιδρύματος Ωνάση και της ελληνικής κυβέρνησης, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων σχολίασε τόσο την ίδια τη Σύμβαση Δωρεάς, όσο και τον όρο για την αναγραφή του ονόματος του χορηγού και της Υπουργού στην Ακρόπολη, χωρίς μάλιστα καμία αναφορά στη νόμιμη διαδικασία έγκρισης http://sea.org.gr/details.php?id=1173.
 
Μετά την κατακραυγή, το ΥΠΠΟΑ ανέκρουσε πρύμνα ως προς την αναγραφή του ονόματος της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, και αναγκάστηκε να φέρει το θέμα στο ΚΑΣ, όπως ήταν υπόχρεο με βάση τον Αρχαιολογικό Νόμο. Επιμένει όμως στην τοποθέτηση πινακίδων για τον χορηγό πλάι στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και μάλιστα με συγκεκαλυμμένο και παραπλανητικό τρόπο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη σχετική Σύμβαση, πινακίδες προβλέπεται να τοποθετηθούν στα Προπύλαια της Ακρόπολης (πύλη Beulé), στον Περίπατο (στο σημείο έδρασης του ανελκυστήρα), στον περιβάλλοντα χώρο του Ερεχθείου (στο σημείο απόληξης του ανελκυστήρα), αλλά και στον ναό του Ηφαίστου και στο μνημείο του Φιλοπάππου. Πινακίδες που θα μνημονεύουν μια Σύμβαση Δωρεάς που δεν έχει καν κυρωθεί από την ελληνική Βουλή, για ένα έργο τμήμα του οποίου (οι τσιμεντένιες διαστρώσεις) έχουν ήδη διασύρει τη χώρα μας διεθνώς.
 
Επιπλέον, στο περιεχόμενο των πινακίδων όπως έχουν σχεδιαστεί και δημοσιοποιηθεί, το Υπουργείο Πολιτισμού (και οι αποκλειστικώς αρμόδιες υπηρεσίες του) υποβιβάζονται από διαχειριστές του μνημείου, με βάση το Σύνταγμα και τον Αρχαιολογικό Νόμο, σε «συνεργάτες» του Ιδρύματος Ωνάση για την υλοποίηση των έργων στην Ακρόπολη.
 
Προχωρεί όμως και σε ένα ακόμη βήμα: χρησιμοποιεί εργαλειακά τη μνήμη του ιστορικού γεγονότος της υποστολής της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη στις 30 Μαΐου 1941, που συντάραξε ολόκληρη την Ευρώπη. Η οφειλόμενη από την πολιτεία τιμή στους αγωνιστές Μ. Γλέζο και Λ. Σάντα μετατρέπεται σε «μία ακόμη πινακίδα ενημέρωσης», με στόχο να αποκρυβεί η σκανδαλώδης προσπάθεια της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ να προχωρήσει, στην τοποθέτηση πινακίδων με αναγραφή του Ιδρύματος Ωνάση ως χρηματοδότη στο ύψιστο μνημείο του Παγκόσμιου Πολιτισμού.
 
Ο Μανώλης Γλέζος και ο Λ. Σάντας τιμήθηκαν από την ελληνική πολιτεία εν ζωή, με την πινακίδα που μνημονεύει την ηρωική τους πράξη στο σημείο όπου και σήμερα κυματίζει η ελληνική σημαία πάνω στην Ακρόπολη.
 
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων: