Αθήνα, 3/5/2018
Αρ. Πρωτ: 115
Αρ. Πρωτ: 115
Όσοι από εμάς ευτύχησαν να έχουν δάσκαλο τον Αντώνη Ζώη στο πέρασμά του από τη Φιλοσοφική Σχολή της Αθήνας και των Ιωαννίνων δεν μπορεί να μη νιώθουν τυχεροί και ευγνώμονες για τις στέρεες γνώσεις που απλόχερα πρόσφερε. Για πρώτη φορά είχαμε απέναντι μας τον καθηγητή που άνοιγε ορίζοντες από την Παλαιολιθική εποχή έως τους μεγάλους πολιτισμούς της Εγγύς Ανατολής, τον ερευνητή που μας έδειξε τους μαγευτικούς δρόμους της μελέτης μέσα από τη βιβλιογραφία αλλάζοντας το κατεστημένο της ανιαρής αποστήθισης από πανεπιστημιακά συγγράμματα. Ρηξικέλευθος και τολμηρός δεν δίστασε να εφαρμόζει και να δημοσιοποιεί με θάρρος και όποιο κόστος τις απόψεις του. Συνεπής στις ιδέες του, ξεχώρισε για το ήθος, τη σεμνότητα, τη δίκαιη κρίση του, την καθαρότητα του νου και το ακούραστο πνεύμα του στραμμένο με ανιδιοτέλεια στην έρευνα, στα έργα των ανθρώπων, τη φωτογραφία, τις εκδόσεις, την ποίηση και πιο πρόσφατα τη βοτανολογία, με τις καταγραφές της μαγευτικής χλωρίδας του Λυκαβηττού.
Πολύτιμη παρακαταθήκη παραμένει η διεισδυτική του ματιά στην προϊστορική Κρήτη, η επίλυση σοβαρώνπροβλημάτων χρονολογίας της μινωικής κεραμεικής, τα βαθυστόχαστα Φαιστιακά του, η αξεπέραστη διδακτορική διατριβή του για την Καμαραϊκή κεραμεική στο πανεπιστήμιο του Τübingen, τα πολύτιμα ημερολόγια των δύσκολων ανασκαφών του στη Βασιλική Ιεράπετρας και τις Βρύσες Κυδωνίας και οι πολυάριθμοι τόμοι δικών του επιστημονικών αρχαιολογικών εκδόσεων με τον γενικό τίτλο «ΑΠΟΔΕΞΙΣ», που έδινε αφιλοκερδώς στις αρχαιολογικές βιβλιοθήκες.
Ο Αντώνης Ζώης τόλμησε να προχωρήσει με θάρρος σε αυστηρή κριτική μυθικών ανασκαφέων και αποδόμηση θεωριών της δυτικής σκέψης που οδήγησαν στο εκστατικό όραμα της Κνωσού. Την έγνοιά του και την αγωνία του για την αρχαιολογία στην Ελλάδα ως πραγματικότητα και ως προοπτικές αποτύπωσε σε ένα ακόμη βιβλίο του, παρακαταθήκη κι αυτό σε όσους αφήνει πίσω του και στις μελλοντικές γενιές. Αντίθετος στον «ρατσισμό των γενεών» και του «μεγαλόστομου βεντετισμού» πιστεύει στην ακριβοδίκαιη ισότητα έναντι της επιστήμης και στην αυστηρή θεσμοθέτηση του κανόνα των ίσων ευκαιριών για μια αρχαιολογία προσιτή σε όλους προτείνοντας την οργάνωση Αρχαιολογικών Εφορειών με τη μορφή ανεξάρτητων ερευνητικών κέντρων με άνετα εργαστήρια, μεγάλα σανιδένια τραπέζια και αποθήκες σε όλα τα Μουσεία.
Toν Αντώνη Ζώη θα τον θυμόμαστε για την αγάπη του για τους μαθητές του, τους συνεργάτες του και την αρχαιολογία, ως φωτεινό και δίκαιο δάσκαλο, συστηματικό αφοσιωμένο και ακούραστο ερευνητή, δραστήριο αρχαιολόγο, ακούραστο ανιδιοτελή και πολυπράγμονα άνθρωπο, περήφανο ποιητή και πάντα προοδευτικό και νέο ως την τελευταία στιγμή της ζωής του, κι ας έφυγε πλήρης ημερών στα 88 του χρόνια.
Η κηδεία θα γίνει το Σάββατο, 5 Μαΐου, 11.30 π.μ. στο νεκροταφείο της Ηλιούπολης-Αγία Μαρίνα.