ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ
Ερμού 136, 10553 Αθήνα. Τηλ-Fax.: 2103252214, E-mail:archaeol@otenet.gr, www.sea.org.gr
 
 
Συνέντευξη τύπου Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων 25/4/2024 (βίντεο και υλικό)
 
Μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη τη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων εδώ: https://fb.watch/rG1-s-hSyD/

Συνημμένη σας αποστέλλουμε την τοποθέτηση για την καθημερινότητα των αρχαιολόγων και λοιπών επιστημονικών ειδικοτήτων του ΥΠΠΟ.

Στον φάκελο drive θα βρείτε όλο το υλικό της συνέντευξης τύπου (συνημμένη η λίστα με το περιεχόμενο του φακέλου)
https://drive.google.com/drive/folders/1oLt0qAU77Ba54mENI6c6SPJwrg1srSDf?usp=drive_link
 
 
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ 25/4/2024 - Συνημμένα

  1. Το από 23-1-1984 έγγραφο ΣΕΑ στο οποίο αναφέρεται «ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων έχει προγραμματίσει για το 1984 τη συνέχιση εργασιών βελτίωσης του κτηρίου των γραφείων του για τη δημιουργία ξενώνα που θα φιλοξενεί τους συναδέλφους κατά την περίοδο των επιδημιών τους» και ζητεί οικονομική ενίσχυση, ενώ στο πλάι αναγράφεται «Συμφωνώ Μελίνα Μερκούρη» (η υπογραφή της τότε Υπουργού χειρόγραφη). Ήδη από το εν λόγω έγγραφο, την έγκριση του σχετικού αιτήματος, καθίσταται σαφές ότι ο ισχυρισμός του ΥΠΠΟ ότι ο σκοπός και το εύρος της παραχωρηθείσας χρήσης του κτηρίου περιοριζόταν αποκλειστικά και μόνο στη στέγαση του υλικού εξοπλισμού των γραφείων μας και στην εν στενή εννοία διοικητική λειτουργία του Συλλόγου μας είναι απολύτως αβάσιμος.
 
  1. Το υπ’ αρ. πρωτ. 101/14-2-1984 προς το ΥΠΠΟ, με το οποίο ο Σύλλογός μας αιτείται «την έκδοση των ακόλουθων ενταλμάτων για τα αντίστοιχα έργα:
Α) Εξοπλισμός κτιρίου Σ.Ε.Α. για τη δημιουργία πνευματικού πολιτιστικού κέντρου 600.000 δρχ» και η έγκριση του σχετικού αιτήματος από τον Διευθυντή Πολιτιστικής Κίνησης (με εντολή Υπουργού) του ΥΠΠΟ, δια του υπ’ αριθ. πρωτ. ΥΠΠΕ/ΔΙΠΚ/Φ102/18731/3-4-1984 εγγράφου προς την Υπηρεσία Εντελλομένων ΥΠΠΕ, με το οποίο αποστέλλονται «δικαιολογητικά δραχμών εξακοσίων χιλιάδων του προϋπολογισμού δημοσίων επενδύσεων 1984/ΣΑΕ 01484 αριθ. Έργου 7814021 «Επιχορήγηση για την αποπεράτωση και εξοπλισμό κτηρίων πνευματικών κέντρων» σε διαταγή ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ (3). Από τα έγγραφα αυτά προκύπτει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η χρήση στην οποία απέβλεψε η παραχώρηση του ακινήτου της οδού Ερμού 136 στον Σύλλογό μας, όχι μόνο δεν περιοριζόταν, όπως αβάσιμα ισχυρίζεται το ΥΠΠΟ, στη στέγαση του κινητού εξοπλισμού και της διοικητικής λειτουργίας του Σ.Ε.Α., όχι μόνο δεν απέκλειε τη διοργάνωση και φιλοξενία εκδηλώσεων, αλλά απεναντίας, κατέτεινε ακριβώς στη δημιουργία, εντός του ακινήτου, ενός πνευματικού και πολιτιστικού κέντρου, στο οποίο θα στεγάζονταν οι αντίστοιχες δράσεις του Συλλόγου μας, σύμφωνα με τους καταστατικούς του σκοπούς.
 
  1. Την με αρ.πρωτ. 374/22-3-1991 επιστολή του ΔΣ του ΣΕΑ προς τον Γ.Γ. ΥΠΠΟ, στην οποία, μεταξύ άλλων, αναφέρεται: «Ύστερα από την τελευταία συνάντηση που είχαμε μαζί σας κατά την οποία αντιμετωπίσατε θετικά το αίτημα του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΑ για την αποκατάσταση του νεοκλασικού κτιρίου που έχει παραχωρηθεί στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων και βρίσκεται στην οδό Ερμού 136, παρακαλούμε για τις άμεσες δικές σας ενέργειες προς την αρμόδια Διεύθυνση Πολιτιστικών Κτιρίων και Αναστήλωσης Νεωτέρων Μνημείων, προκειμένου να εκπονηθεί μελέτη για την έναρξη των εργασιών στο κτίριο του Συλλόγου μας….
Θεωρούμε ότι η αποκατάσταση του κτιρίου θα συμβάλει αποτελεσματικά στην αναβάθμιση της περιοχής, η οποία, αν και περικλείει σημαντικές αρχαιότητες και πολλά ιστορικά κτίρια είναι τελείως υποβαθμισμένη». Και από το έγγραφο αυτό, προκύπτει ότι κοινός στόχος της παραχώρησης του κτηρίου της οδού Ερμού 136, τόσο για τον Σύλλογό μας όσο και για το ΥΠΠΟ, ήταν η συμβολή στην αναβάθμιση της περιοχής, μέσα από τη δημιουργία ενός κέντρου πολιτισμού και την υλοποίηση δράσεων που συνάπτονται με τους σχετικούς καταστατικούς μας σκοπούς.
 
  1. Την με αρ. πρωτ. ΥΠΠΟ/65712/ΔΠΚΑΝΜ/1376/15-12-1993 Υπουργική Απόφαση «Έγκριση Τευχών Δημοπράτησης του έργου «Αποκατάσταση κτηρίου Ερμού 136 στην Αθήνα» προϋπολογισμού 236.000.000 δρχ», με υπογραφή της τότε Υπουργού Μελίνας Μερκούρη. Το έργο εντάσσεται στο ΠΔΕ «Αποκατάσταση Έξι κτιρίων-Μνημείων», που είχε ξεκινήσει εν όψει της ενοποίησης αρχαιολογικών χώρων Αθήνας, ένα κοινό όραμα του ΥΠΠΟ και του ΥΠΕΧΩΔΕ, που ξεκίνησε να υλοποιείται το 1994.
 
  1. Την υπ’ αριθ. ΥΠΠΟ/2985/ΔΠΚΑΝΜ/737/21-6-1994 «Έγκριση Μελέτης αποκατάστασης κτηρίου Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων επί της οδού Ερμού 136 στην Αθήνα», την οποία συνοδεύουν θεωρημένα τα τεύχη των Μελετών (αρχιτεκτονικά, στατικά. η/μ).


 
 
  1. Η Τεχνική Έκθεση της οριστικής Αρχιτεκτονικής Μελέτης που εγκρίθηκε με το 5.
Ενδεικτικά βλ. στο
5.2 Κτιριολογικό Πρόγραμμα, τις εξής χρήσεις:
Ισόγειο: ΙΣ. 2 Foyer, ΙΣ. 3 Bar, ΙΣ. 4 Αίθουσα εκδηλώσεων, ΙΣ. 6 Εκθεσιακός χώρος
Α΄ όροφος: Α2 Υπνοδωμάτιο, Α12 Κουζίνα, Α15 Πατάρι-Λινοθήκη
Β΄ όροφος: Β1 Υπνοδωμάτιο, Β2 Υπνοδωμάτιο, Β5 Καθιστικό, Β6 Υπνοδωμάτιο, Β7 Υπνοδωμάτιο
5.3.2 ισόγειο «θα λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος»
5.3.4 Β όροφος «να εξυπηρετούνται καλύτερα οι φιλοξενούμενοι στους ξενώνες αυτού του ορόφου».
5.3.6 Αυλή «προβλέπεται να χρησιμοποιηθεί ως εκθεσιακός χώρος. Οι εκδηλώσεις μπορούν να επεκτείνονται στο ύπαιθρο όταν ο καιρός το επιτρέπει. Έτσι επιδιώκεται η ενοποίηση τόσο του βοηθητικού κτίσματος με την αυλή, όσο και του κτηρίου μέσω των ημιυπαίθριων χώρων του ισογείου»
6.5.2 «μοκέτα θα τοποθετηθεί στους ξενώνες (Α2-Β1-Β2-Β7)».
 
  1. Το με αρ.πρωτ. 446/30-11-1995 έγγραφο του ΔΣ του ΣΕΑ προς τον Υπουργό Πολιτισμού και τον ΓΓ Πολιτισμού, με τίτλο «Εξοπλισμός του κτηρίου του ΣΕΑ», με το οποίο ζητείται η συνδρομή του ΥΠΠΟ για τον εξοπλισμό του κτιρίου και αναφέρεται: «Το κτήριο αυτό, όπ0ως γνωρίζετε, είναι το κέντρο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων και σε αυτό φιλοξενούνται οι εξ επαρχίας συνάδελφοι όταν έρχονται στην Αθήνα με την άδεια της επιδημίας τους. Στον ισόγειο χώρο του δημιουργείται μεγάλη αίθουσα όπου προγραμματίζουμε να διοργανώνονται διαλέξεις αλλά και εκθέσεις (πχ φωτογραφικές κ.ά.) διότι στόχος μας είναι το κτήριο να μην αποτελεί απλώς τη στέγη του συνδικαλιστικού μας φορέα, αλλά να λειτουργήσει για την αναβάθμιση της περιοχής».
 
  1. Εκδηλώσεις που διαχρονικά διοργανώνει ή/και φιλοξενεί ο Σ.Ε.Α. στο ακίνητο, στο πλαίσιο των καταστατικών του σκοπών και εντός των όρων της παραχωρηθείσας χρήσης, εκδηλώσεις υπηρεσιών του ΥΠΠΟ, εκδηλώσεις άλλων φορέων, ενδεικτική παράθεση από το 1997 έως το 2023.
 
 
  1. Τα με αριθ. πρωτ. 523/13-5-2019 «ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΕΙΓΟΝ» και 623/19-9-2019 έγγραφα του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων (κατόπιν σειράς αντίστοιχων οχλήσεων) προς την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΠΟ, δια του οποίου επισημαίνεται η άμεση ανάγκη αδειοδότησης και ανάληψης επειγουσών αποκαταστατικών εργασιών, ως προς τις φθορές που παρουσιάζει η εξωτερική όψη του κτηρίου (γείσο).
 
  1. Το υπ’ αριθ. πρωτ. 447723/5-10-2023 έγγραφο της Προϊσταμένης Γενικής Διεύθυνσης Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων, από το οποίο προκύπτει ότι το Υπουργείο Πολιτισμού σε ουδεμία σχετική ενέργεια είχε προβεί μέχρι τότε για την προστασία του μνημείου και την αποκατάσταση των εξωτερικών φθορών.
 
 
  1. Έκθεση αυτοψίας που διενεργήθηκε από τους Δομοστατικούς Πολιτικούς Μηχανικούς Χρίστο Θ. Παπαδόπουλο και Κώστα Ζάμπα Δρ. ΕΜΠ στις 4.11.2023, με φωτογραφίες του κτιρίου, που αναφέρουν ότι: «Η σημερινή γενική εικόνα του φέροντος οργανισμού του κτηρίου είναι εξαιρετική, με εντοπισμένα στοιχεία αναμενόμενης και ήπιας παθολογίας, που περιγράφονται παρακάτω (σημεία 4 & 5). Δεν παρατηρούνται ορατές φθορές ή βλάβες στα οριζόντια (πλάκες, δοκοί, στέγες) και κατακόρυφα (λιθοδομές, οπτοπλινθοδομές) φέροντα στοιχεία του δομήματος. Η πολύ ικανοποιητική εικόνα των εσωτερικών χώρων υποδηλώνει προσεκτική και επιμελή μακροχρόνια χρήση».
 
  1. Η με αρ. πρωτ. 77929/22-2-2024 Ένταξη της Πράξης «Σωστικές επεμβάσεις, συντήρηση και λειτουργική αποκατάσταση του προστατευόμενου κτηρίου στη συμβολή των οδών Ερμού 134-136 και Ευβούλου, φερόμενης ιδιοκτησίας ΥΠ.ΠΟ., στον Δήμο Αθηναίων» με Κωδικό ΟΠΣ 5223517 στο «ΤΠΑ ΥΠΠΟ Α.ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ 2021-2025» για ένταξη έργου στο Εθνικό ΠΔΕ με δέσμευση ποσού 1.300.000 ευρώ!
 
 
  1. Η με αρ.πρωτ. 154041 περίληψη διακήρυξης έργου από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής για την «άρση της δομικής επικινδυνότητας και η λειτουργική αποκατάσταση του χαρακτηρισμένου νεώτερου μνημείου επί της οδού Ερμού 136 στην Αθήνα» προϋπολογισμού 725.450,57 € για το ίδιο κτίριο. Εδώ αναφέρεται ότι «Το έργο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων 2023 του ΥΠ.ΠΟ. «SUB. 3 Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός κτηριακής υποδομής της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης», με κωδικό 2023ΤΑ01400035 της ΣΑΤΑ 014 - ΠΔΕ 2023. (ΑΔΑ: ΨΟΑΩ46ΜΤΛΡ-ΩΩΓ)».
 
  1. Είδη εκδηλώσεων  και δραστηριοτήτων  του ΣΕΑ (αναλυτική παρουσίαση) και στοιχεία οικονομικών απολογισμών
 
  1. Τα (προσωρινά) Πρακτικά της  συζήτησης «Μέτρα για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη τραγουδιού της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία και ενίσχυση του ελληνόφωνου κ.α.» στην Ολομέλεια της Βουλής την Τετάρτη 17/4/2024, με πολλαπλές αναφορές στον Σύλλογό μας και στο Υπόμνημα που καταθέσαμε στα κόμματα της Βουλής σχετικά με την αυτεπιστασία και τις σωστικές ανασκαφές, μετά τον αποκλεισμό του Συλλόγου από την σχετική ακρόαση φορέων.

 
Σημεία από τη συνέντευξη τύπου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων 25-4-2024 σχετικά με την κατάσταση που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιστήμονες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας

 
H καθημερινότητα των αρχαιολόγων και λοιπών επιστημόνων υπαλλήλων του ΥΠΠΟ, οι οποίοι αποτελούν τα μέλη του Συλλόγου μας είναι δύσκολη και γεμάτη άγχος.
Σήμερα υπηρετούν στην Αρχαιολογική Υπηρεσία σε όλη τη χώρα περίπου 1000 αρχαιολόγοι και επιστήμονες, ένας αριθμός που για επιστημονικό κλάδο που δρα σε όλη την ελληνική επικράτεια δεν επαρκεί καθόλου για τον αυξημένο όγκο των καθηκόντων τους. Σημειωτέο ότι με τις φετινές αφυπηρετήσεις και τη συνταξιοδότηση των συναδέλφων μας η αρχαιολογική υπηρεσία θα συρρικνωθεί ακόμη πιο πολύ.  
Η αρχαιολογική υπηρεσία ποτέ δεν είχε επάρκεια σε προσωπικό αλλά η συνεχής υποστελέχωση δυσχεραίνει το έργο της. Υπάρχουν περιφερειακές υπηρεσίες που έχουν έναν ή δυο αρχαιολόγους υπεύθυνους για ολόκληρο νομό.  
Και αυτό διότι μετά την οικονομική κρίση και την πανδημία έχει αυξηθεί το πολυσχιδές έργο της προστασίας των αρχαίων σε όλη την  χώρα ενώ έχει μειωθεί το προσωπικό:
 Η αύξηση της εποπτείας των αρχαιολογικών σωστικών ανασκαφών, εξαιτίας της τεράστιας ανοικοδόμησης που συντελείται τα τελευταία χρόνια σχεδόν σε όλη την Αττική, αλλά και στους τουριστικούς προορισμούς  των νησιών του Αιγαίου ή στις περιοχές με τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα, απαιτεί  την απαραίτητη επιστημονική γνώση για την αναγνώριση, τεκμηρίωση και εν τέλει προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων.
Οι αρχαιολογική υπηρεσία επιτελεί το έργο αυτό με μεγάλη αίσθηση ευθύνης σε συνεργασία με άλλους βέβαια κλάδους που αφορά  στα αρχαιολογικά συγχρηματοδοτούμενα έργα ανάδειξης μνημείων και αρχαιολογικών χώρων, εκθέσεις μουσείων, εκπαιδευτικά προγράμματα, σωστικές ανασκαφές σε ιδιωτικά και δημόσια έργα καθώς και τον αρχαιολογικό έλεγχο που προηγείται αυτών, εισηγήσεις και διοικητικές πράξεις, αδειοδοτήσεων κλπ.  Δεν είμαστε σε  θέση να γνωρίζουμε πως αποδίδεται η ευθύνη για λάθη ή παραλείψεις  στα μέλη ΔΣ Μουσείων ΝΠΔ ή ΙΔ  ή ιδιωτικών εταιρειών που δεν έχουν την γνώση του ειδικού επιστημονικού αντικειμένου και παρόλα ταύτα καλούνται να αναλάβουν την εποπτεία και την ευθύνη του πολυσήμαντου αρχαιολογικού έργου.
 
Η υποστελέχωση είναι φανερή και στο υπόλοιπο επιστημονικό προσωπικό (μηχανικούς και συντηρητές ) του ΥΠΠΟ και επίσης και στο εργατοτεχνικό και φυλακτικό προσωπικό. Οι κενές θέσεις εδώ και δεκαπέντε χρόνια,  λόγω συνταξιοδότησης του προσωπικού, δεν αναπληρώθηκαν με νέες προσλήψεις.
Η εύκολη λύση πρόσληψης συμβασιούχων διαφόρων ειδικοτήτων είτε στη φύλαξη των Μουσείων και χώρων είτε σε συγχρηματοδοτούμενα  προγράμματα δεν διορθώνει την κατάσταση καθώς είναι για συγκεκριμένα έργα και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, ενώ το μόνιμο προσωπικό, όπως ειπώθηκε και παραπάνω, πολλές φορές δεν επαρκεί ούτε για την απαραίτητη εποπτεία όλων αυτών.
Ας σημειωθεί επιπλέον ότι εδώ και δώδεκα περίπου χρόνια δεν γίνονται κρίσεις προϊσταμένων στην αρχαιολογική υπηρεσία με ότι αυτό συνεπάγεται για τη διοίκηση των υπηρεσιών, το αίσθημα δικαίου και τις σχέσεις των υπαλλήλων μεταξύ τους.
 Οι  πενιχροί μισθοί των αρχαιολόγων της Υπηρεσίας είναι  δυσανάλογοι των επιστημονικών τους προσόντων και αποβαίνει εις βάρος τόσο της αξιοπρεπούς διαβίωση τους όσο και του ίδιου του αρχαιολογικού έργου, καθόσον για τις αυτοψίες και τα οδοιπορικά τους έξοδα πολλές φορές αναγκάζονται να τα καλύπτουν από το υστέρημα τους και οι αποζημιώνονται μετά από πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα από το ΥΠΠΟ.
Η δύσκολη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί οδήγησε τον περασμένο χρόνο  για πρώτη φορά συναδέλφους μας σε οικειοθελή παραίτηση. Επιπλέον η συνειδητοποίηση από συναδέλφους μας που ήταν για χρόνια συμβασιούχοι και  είναι κάτοχοι μεταπτυχιακών και διδακτορικών ότι δεν υπάρχει πια η προοπτική της άσκησης της αρχαιολογίας  ως επάγγελμα  και της ανέλιξης τους, τους αναγκάζει να στρέφονται στην εκπαίδευση ή σε άλλα επαγγέλματα, γιατί εκεί γίνονται προσλήψεις.
Δυσοίωνες είναι και οι προοπτικές για την αποκατάσταση των νέων συναδέλφων στην Α.Υ. και η υποβάθμιση της εκπαίδευσης στις πανεπιστημιακές σχολές με τη χαμηλή βάση εισαγωγής.
 Όσο όμως οι αρχαιολόγοι του Υπουργείου Πολιτισμού φθίνουν ηλικιακά και αριθμητικά ηλικιακά και αριθμητικά, παρότι είναι υψηλά εκπαιδευμένοι και εξειδικευμένοι (50% κάτοχοι διδακτορικών και 70-80% κάτοχοι μεταπτυχιακών), αναπόφευκτα φθίνουν και οι δομές και η προστασία των μνημείων.
Τα κακώς κείμενα δεν θεραπεύονται βέβαια με τις εξαγγελθείσες αλλαγές στον Οργανισμό του  ΥΠΠΟ, με αντικατάσταση της μιας οργανωτικής δομής με μια άλλη ή με την απόσχιση τμημάτων του αρχαιολογικού έργου και απόδοσή τους σε ΝΠΔΔ ή ιδιωτικές εταιρίες. Αντιμετωπίζονται μόνο με την ενίσχυση των υπαρχόντων δομών με χρηματοδότηση και νέες προσλήψεις, αλλά και με τον απαραίτητο επιστημονικό διάλογο.  
Οι αρχαιολόγοι της υπηρεσίας απαιτούν να υπάρξει μέλλον και να προστατευτούν οι αρχαιότητες και για να συμβεί αυτό πρέπει να ακουσθεί η γνώμη των ειδικών επιστημόνων, να υπάρχει σεβασμός στην άποψη των αρχαιολόγων και των εκλεγμένων οργάνων τους και να δοθεί η ευκαιρία σε νέους μέσω συνεχών και αξιοκρατικών προσλήψεων να πάρουν τη σκυτάλη για το μέλλον της υπηρεσίας.