ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ
Ερμού 136, 10553 Αθήνα. Τηλ-Fax.: 2103252214, E-mail:archaeol@otenet.gr, www.sea.org.gr
Ερμού 136, 10553 Αθήνα. Τηλ-Fax.: 2103252214, E-mail:archaeol@otenet.gr, www.sea.org.gr
Αθήνα, 10/8/2021
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Σχετικά με την επικοινωνιακή και ουσιαστική διαχείριση των μνημείων εν μέσω πυρκαγιών
Σχετικά με την επικοινωνιακή και ουσιαστική διαχείριση των μνημείων εν μέσω πυρκαγιών
Στις 4/8/2021 και ενόσω η Ρόδος, η Βόρεια Εύβοια και μεγάλα τμήματα της Βόρειας Αττικής, της Ηλείας, της Μεσσηνίας, και της Λακωνίας είχαν παραδοθεί στις φλόγες που προκάλεσαν τη μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή της χώρας σε όλη τη μεταπολίτευση, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού εξέδωσε Δελτίο Τύπου με τίτλο «Ασφαλές το π. βασιλικό κτήμα στο Τατόι». Δεν μπορούμε παρά να σημειώσουμε ότι στις περιοχές των πυρκαγιών, όπου οι καταστροφές είναι ανυπολόγιστες, υπάρχουν σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι, καθώς και αρχαία και νεώτερα μνημεία, για τα οποία δεν υπήρξε ακόμη καμία επίσημη ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ. Αναμένουμε ενημέρωση για την κατάσταση στην οποία βρίσκονται, καθώς και τη δέσμευση κονδυλίων που θα διατεθούν στις αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων για την αποκατάσταση των χώρων, των μνημείων και του περιβάλλοντός τους.
Ως προς το Τατόι, όμως, την επομένη του Δελτίου Τύπου (5/8/2021) που η φωτιά αναζωπυρώθηκε, τηλεοπτικά συνεργεία κατέγραψαν τις φλόγες να επεκτείνονται στο κοιμητήριο, ενώ χτες και σήμερα είδαν το φως της δημοσιότητας ρεπορτάζ (εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ) σύμφωνα με τα οποία κτήρια από το συγκρότημα μνημείων του Τατοΐου, καθώς και δύο κοντέινερ, στα οποία φυλάσσονταν αντικείμενα προς συντήρηση, αλλά και υλικά συντήρησης, καθώς και το φυσικό περιβάλλον τους, καταστράφηκαν ολοσχερώς από την πυρκαγιά.
Αφού το ΥΠΠΟΑ έχει θέσει το Τατόι ως προτεραιότητα της (επικοινωνιακής) του πολιτικής, οφείλει να ενημερώσει άμεσα για τα εξής:
1. Ποιες είναι οι ζημιές που έχουν προκληθεί στο Κτήμα Τατοΐου, τα 55 κτίρια, τα 27 κηρυγμένα μνημεία και λοιπά αντικείμενα ιδιοκτησίας του ελληνικού λαού;
2. Ποια είναι η κατάσταση των αρχαιολογικών καταλοίπων του αρχαίου φρουρίου της Δεκέλειας (Παλαιόκαστρο), που βρίσκεται εντός του κτήματος, πλησίον του κοιμητηρίου;
3. Ποια αντικείμενα περιέχονταν στα δύο κοντέινερ που κάηκαν; Το ΥΠΠΟΑ σε ανακοινώσεις του μιλά για 100.000 πολύτιμα αντικείμενα: πόσα και ποια από αυτά βρίσκονταν στο Τατόι και παραδόθηκαν στις φλόγες; Υπάρχει κατάλογος;
4. Για ποιο λόγο τα κινητά ευρήματα δεν συνέχισαν να φυλάσσονται σε άλλο ασφαλή χώρο, όπου είχαν μεταφερθεί από το 2016, για την αποφυγή του κινδύνου κλοπής και πυρκαγιάς; Για ποιο λόγο η πολιτική ηγεσία αποφάσισε την επαναφορά τους εντός του κτήματος, με αποτέλεσμα να κινδυνεύσουν;
5. Δεσμεύτηκε πυροσβεστική δύναμη για την προστασία των κοντέινερ;
Πάγια είναι η θέση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων ότι η θωράκιση των αρχαιολογικών χώρων, των μνημείων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομίας έναντι των ακραίων φαινομένων που αναμένεται να ενταθούν, λόγω της κλιματικής κρίσης και των υψηλών θερμοκρασιών, πρέπει να τεθεί σε απόλυτη προτεραιότητα. Στην κατεύθυνση αυτή, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ οφείλει να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση και εξειδικευμένο προσωπικό για την εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών, όπως πυρκαγιές, πλημμύρες κ.α. και την υλοποίηση των σχετικών έργων, που αποτελούν αναγκαία έργα υποδομής.
Φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον αποτελούν μια αδιαίρετη ενότητα και η προστασία τους αντιμετωπίζεται από το Σύνταγμα από κοινού ως υποχρέωση της πολιτείας. Η Ελληνική πολιτεία και κοινωνία οφείλει να ανταποκριθεί στις συνταγματικές επιταγές και να μεριμνήσει για την απόλυτη προστασία της φύσης και την αναγέννηση του δάσους στις περιοχές που επλήγησαν, χωρίς εκπτώσεις.
Ως προς το Τατόι, όμως, την επομένη του Δελτίου Τύπου (5/8/2021) που η φωτιά αναζωπυρώθηκε, τηλεοπτικά συνεργεία κατέγραψαν τις φλόγες να επεκτείνονται στο κοιμητήριο, ενώ χτες και σήμερα είδαν το φως της δημοσιότητας ρεπορτάζ (εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ) σύμφωνα με τα οποία κτήρια από το συγκρότημα μνημείων του Τατοΐου, καθώς και δύο κοντέινερ, στα οποία φυλάσσονταν αντικείμενα προς συντήρηση, αλλά και υλικά συντήρησης, καθώς και το φυσικό περιβάλλον τους, καταστράφηκαν ολοσχερώς από την πυρκαγιά.
Αφού το ΥΠΠΟΑ έχει θέσει το Τατόι ως προτεραιότητα της (επικοινωνιακής) του πολιτικής, οφείλει να ενημερώσει άμεσα για τα εξής:
1. Ποιες είναι οι ζημιές που έχουν προκληθεί στο Κτήμα Τατοΐου, τα 55 κτίρια, τα 27 κηρυγμένα μνημεία και λοιπά αντικείμενα ιδιοκτησίας του ελληνικού λαού;
2. Ποια είναι η κατάσταση των αρχαιολογικών καταλοίπων του αρχαίου φρουρίου της Δεκέλειας (Παλαιόκαστρο), που βρίσκεται εντός του κτήματος, πλησίον του κοιμητηρίου;
3. Ποια αντικείμενα περιέχονταν στα δύο κοντέινερ που κάηκαν; Το ΥΠΠΟΑ σε ανακοινώσεις του μιλά για 100.000 πολύτιμα αντικείμενα: πόσα και ποια από αυτά βρίσκονταν στο Τατόι και παραδόθηκαν στις φλόγες; Υπάρχει κατάλογος;
4. Για ποιο λόγο τα κινητά ευρήματα δεν συνέχισαν να φυλάσσονται σε άλλο ασφαλή χώρο, όπου είχαν μεταφερθεί από το 2016, για την αποφυγή του κινδύνου κλοπής και πυρκαγιάς; Για ποιο λόγο η πολιτική ηγεσία αποφάσισε την επαναφορά τους εντός του κτήματος, με αποτέλεσμα να κινδυνεύσουν;
5. Δεσμεύτηκε πυροσβεστική δύναμη για την προστασία των κοντέινερ;
Πάγια είναι η θέση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων ότι η θωράκιση των αρχαιολογικών χώρων, των μνημείων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομίας έναντι των ακραίων φαινομένων που αναμένεται να ενταθούν, λόγω της κλιματικής κρίσης και των υψηλών θερμοκρασιών, πρέπει να τεθεί σε απόλυτη προτεραιότητα. Στην κατεύθυνση αυτή, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ οφείλει να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση και εξειδικευμένο προσωπικό για την εκπόνηση διαχειριστικών σχεδίων αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών, όπως πυρκαγιές, πλημμύρες κ.α. και την υλοποίηση των σχετικών έργων, που αποτελούν αναγκαία έργα υποδομής.
Φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον αποτελούν μια αδιαίρετη ενότητα και η προστασία τους αντιμετωπίζεται από το Σύνταγμα από κοινού ως υποχρέωση της πολιτείας. Η Ελληνική πολιτεία και κοινωνία οφείλει να ανταποκριθεί στις συνταγματικές επιταγές και να μεριμνήσει για την απόλυτη προστασία της φύσης και την αναγέννηση του δάσους στις περιοχές που επλήγησαν, χωρίς εκπτώσεις.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΑ,
Η Πρόεδρος | Η Γενική Γραμματέας |
Δέσποινα Κουτσούμπα |
Εύα Γιατρουδάκη |