.png)
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ
Ερμού 136, 10553 Αθήνα. Τηλ-Fax.: 2103252214, E-mail:archaeol@otenet.gr, www.sea.org.gr
Αθήνα, 26 /8/2020
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ο Σ.Ε.Α. για τη χωροθέτηση Ανεμογεννητριών περιμετρικά της Κοιλάδας των Μουσών
Ο Σ.Ε.Α. παρακολουθεί με ιδιαίτερη ανησυχία την επιχειρούμενη από ετών προσπάθεια για την πυκνή χωροθέτηση αιολικών πάρκων πλησίον της Κοιλάδας των Μουσών, μιας περιοχής μοναδικού φυσικού κάλλους και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, επιλογή που θέτει σε αμφισβήτηση την έννοια της έμμεσης βλάβης επί μνημείων και συνεπώς, τον ίδιο τον αρχαιολογικό νόμο.
Το ιστορικό της υπόθεσης και η αρχαιολογική τεκμηρίωση εκτίθενται αναλυτικά στις εισηγήσεις της ΕΦ.Α. Βοιωτίας. Η έως τώρα διαχείριση των αιτημάτων, τα οποία η Εφορεία αντιμετωπίζει εν συνόλω και όχι μεμονωμένα όπως ενδεχομένως παραπλανητικά υποβάλλονται προς έγκριση, θα εξασφάλιζε τη συνέχιση της προστασίας της Κοιλάδας των Μουσών. Πρόσφατα, ωστόσο, επί απόρριψης αιτήματος από την Εφορεία, μία από τις εταιρίες προσέφυγε ιεραρχικώς, επικαλούμενη νομικούς λόγους, μεταξύ άλλων την παράβαση των αρχών χρηστής Διοίκησης, της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου και της αρχής της αναλογικότητας. Η συγκεκριμένη προσφυγή, όπως και νεότερο αίτημα της ίδιας εταιρείας, εισάγονται προς εξέταση στο σημερινό Κ.Α.Σ. Η σπουδή με την οποία η Διοίκηση ανταποκρίνεται στο αίτημα της εταιρίας, χωρίς προηγουμένως να έχει εισηγηθεί πλήρως η Εφορεία και ενώ μάλιστα εκκρεμούν προς εισαγωγή για εξέταση στο Κ.Α.Σ. άλλα αιτήματα διοικουμένων, προκαλεί προβληματισμό. Μήπως σε αυτήν την περίπτωση δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι αρχές της χρηστής Διοίκησης, της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικουμένου και της αναλογικότητας, οι οποίες αποτελούν τη νομική βάση της προσφυγής; Ο Σ.Ε.Α. εκφράζει τη βεβαιότητα ότι οι ίδιες αρχές βρίσκουν και θα βρίσκουν πάντα εφαρμογή στις διαδικασίες του ΥΠ.ΠΟ.Α.
Ο Σ.Ε.Α. ζητεί, επίσης, την αποκατάσταση της έννοιας της έμμεσης βλάβης, η οποία φαίνεται ότι διαρκώς εξασθενεί. Προφανώς οι Υπηρεσίες οφείλουν να προστατεύουν θεσμικά τα μνημεία αρμοδιότητάς τους με κηρύξεις και ζώνες προστασίας, εργαλεία τα οποία όχι μόνο κατοχυρώνουν το καθεστώς προστασίας αλλά επίσης δημιουργούν και ασφάλεια δικαίου στους διοικούμενους. Ωστόσο, η έννοια της έμμεσης βλάβης θεσπίστηκε, προκειμένου να αποτρέπει την πρόκληση βλάβης στο περιβάλλον μνημείων και χώρων, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του προστατευόμενου αγαθού. Η συρρίκνωση της συγκεκριμένης έννοιας αποδυναμώνει το άρθρο 10 του Ν. 3028/2002 το οποίο, όπως είναι γνωστό, αποτελεί τον πυρήνα της προστασίας των αρχαιοτήτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς στη χώρα.
Ως ΣΕΑ δηλώνουμε την αντίθεσή μας στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε θέσεις που θίγουν ανεπανόρθωτα τον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο, θα αλλοιώσουν τη μορφολογία της περιοχής, ενώ παράλληλα θα ανοίξουν το δρόμο για την εγκατάσταση περαιτέρω κατασκευών που θα επιβαρύνουν ανεπανόρθωτα ιστάμενες αρχαιότητες και τον περιβάλλοντα χώρο αυτών. Άλλωστε, οφείλουμε να συνεξετάζουμε όχι μόνο τις ενεργειακές επενδύσεις, οι οποίες έχουν ήδη αναπτυχθεί σε εκτάσεις που δεν θίγουν τον αρχαιολογικό χώρο, αλλά και τις πολυετείς προσπάθειες και τις συνεργασίες που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή, τόσο με τη σύναψη Προγραμματικής Σύμβασης με την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας για την προστασία και ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου, το ενεργό επιστημονικό πρόγραμμα σε συνεργασία με τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, αλλά και τη συνεργασία με το Δήμο Αλιάρτου – Θεσπιέων για τη δημιουργία πολιτιστικών δράσεων και διαδρομών.
Το περιβάλλον των αρχαιολογικών χώρων αποτελεί συνθετικό στοιχείο μεταξύ των μνημείων στα οποία επιτρέπει να συντίθενται σε μια ενιαία αισθητική και λειτουργική ενότητα. Σύμφωνα με το άρθρο 24 του Συντάγματος, το φυσικό και το πολιτιστικό περιβάλλον νοούνται ως μια ενότητα που αποτελούν αντικείμενο προστασίας για λόγους δημοσίου συμφέροντος.
Το ιστορικό της υπόθεσης και η αρχαιολογική τεκμηρίωση εκτίθενται αναλυτικά στις εισηγήσεις της ΕΦ.Α. Βοιωτίας. Η έως τώρα διαχείριση των αιτημάτων, τα οποία η Εφορεία αντιμετωπίζει εν συνόλω και όχι μεμονωμένα όπως ενδεχομένως παραπλανητικά υποβάλλονται προς έγκριση, θα εξασφάλιζε τη συνέχιση της προστασίας της Κοιλάδας των Μουσών. Πρόσφατα, ωστόσο, επί απόρριψης αιτήματος από την Εφορεία, μία από τις εταιρίες προσέφυγε ιεραρχικώς, επικαλούμενη νομικούς λόγους, μεταξύ άλλων την παράβαση των αρχών χρηστής Διοίκησης, της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου και της αρχής της αναλογικότητας. Η συγκεκριμένη προσφυγή, όπως και νεότερο αίτημα της ίδιας εταιρείας, εισάγονται προς εξέταση στο σημερινό Κ.Α.Σ. Η σπουδή με την οποία η Διοίκηση ανταποκρίνεται στο αίτημα της εταιρίας, χωρίς προηγουμένως να έχει εισηγηθεί πλήρως η Εφορεία και ενώ μάλιστα εκκρεμούν προς εισαγωγή για εξέταση στο Κ.Α.Σ. άλλα αιτήματα διοικουμένων, προκαλεί προβληματισμό. Μήπως σε αυτήν την περίπτωση δεν τυγχάνουν εφαρμογής οι αρχές της χρηστής Διοίκησης, της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικουμένου και της αναλογικότητας, οι οποίες αποτελούν τη νομική βάση της προσφυγής; Ο Σ.Ε.Α. εκφράζει τη βεβαιότητα ότι οι ίδιες αρχές βρίσκουν και θα βρίσκουν πάντα εφαρμογή στις διαδικασίες του ΥΠ.ΠΟ.Α.
Ο Σ.Ε.Α. ζητεί, επίσης, την αποκατάσταση της έννοιας της έμμεσης βλάβης, η οποία φαίνεται ότι διαρκώς εξασθενεί. Προφανώς οι Υπηρεσίες οφείλουν να προστατεύουν θεσμικά τα μνημεία αρμοδιότητάς τους με κηρύξεις και ζώνες προστασίας, εργαλεία τα οποία όχι μόνο κατοχυρώνουν το καθεστώς προστασίας αλλά επίσης δημιουργούν και ασφάλεια δικαίου στους διοικούμενους. Ωστόσο, η έννοια της έμμεσης βλάβης θεσπίστηκε, προκειμένου να αποτρέπει την πρόκληση βλάβης στο περιβάλλον μνημείων και χώρων, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του προστατευόμενου αγαθού. Η συρρίκνωση της συγκεκριμένης έννοιας αποδυναμώνει το άρθρο 10 του Ν. 3028/2002 το οποίο, όπως είναι γνωστό, αποτελεί τον πυρήνα της προστασίας των αρχαιοτήτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς στη χώρα.
Ως ΣΕΑ δηλώνουμε την αντίθεσή μας στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε θέσεις που θίγουν ανεπανόρθωτα τον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο, θα αλλοιώσουν τη μορφολογία της περιοχής, ενώ παράλληλα θα ανοίξουν το δρόμο για την εγκατάσταση περαιτέρω κατασκευών που θα επιβαρύνουν ανεπανόρθωτα ιστάμενες αρχαιότητες και τον περιβάλλοντα χώρο αυτών. Άλλωστε, οφείλουμε να συνεξετάζουμε όχι μόνο τις ενεργειακές επενδύσεις, οι οποίες έχουν ήδη αναπτυχθεί σε εκτάσεις που δεν θίγουν τον αρχαιολογικό χώρο, αλλά και τις πολυετείς προσπάθειες και τις συνεργασίες που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή, τόσο με τη σύναψη Προγραμματικής Σύμβασης με την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας για την προστασία και ανάδειξη του αρχαίου θεάτρου, το ενεργό επιστημονικό πρόγραμμα σε συνεργασία με τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, αλλά και τη συνεργασία με το Δήμο Αλιάρτου – Θεσπιέων για τη δημιουργία πολιτιστικών δράσεων και διαδρομών.
Το περιβάλλον των αρχαιολογικών χώρων αποτελεί συνθετικό στοιχείο μεταξύ των μνημείων στα οποία επιτρέπει να συντίθενται σε μια ενιαία αισθητική και λειτουργική ενότητα. Σύμφωνα με το άρθρο 24 του Συντάγματος, το φυσικό και το πολιτιστικό περιβάλλον νοούνται ως μια ενότητα που αποτελούν αντικείμενο προστασίας για λόγους δημοσίου συμφέροντος.